پدافند غیر عامل در برابر زلزله
تعریف پدافند غیرعامل :
مجموعه اقدامات که موجب کاهش آسیب پذیری نیروی انسانی، ساختمانها، تاسیسات، تجهیزات و شریانهای کشور در مقابل حوادث غیر مترقبه اعم از حوادث طبیعی مانند زلزله، سیل و... و یا غیر طبیعی مانند جنگ، آتش سوزی و... می گردد.
پدافند غیر عامل در برابر زلزله
آمادگی فردی:
بايد به کارهايی که به هنگام زلزله انجام خواهيد داد کاملا فکر کنيد. ممکن است در منزل و يا در سالن اجتماعات، در حال تماشای تئاتر، در استاديوم، با دوستانتان، در حال رانندگی و يا مشغول انجام ساير کارهای روزمره باشيد. برنامه ريزی و آمادگی باعث ميشود که شما بهنگام زلزله، فردی خونسرد و آرام ولی موثر باشيد. بايد مردم نزديکترين مراکز امداد و نجات مانند کلنيکها، آتشنشانی و پليس را بشناسند.
در محیط های اداری بايد: يک کيف شامل ضروريترين وسايل را آماده کرده و در يک مکان امن و قابل دسترس قرار دهيد تا بعد از زلزله مورد استفاده قرار دهيد. مهمترين نيازها بعد از زلزله عبارتند از: تغذيه، بهداشت، عمليات نجات و کمک به ديگران که برای اين عمليات نياز به ادواتی داريم که جمع آوری آنها بعد از زلزله ممکن است غير ممکن باشد. پس بهتر است آنها را قبل از وقوع زلزله آماده کنيم و در يک کيسه و در يک مکان امن قرار دهيد. با اين تجهيزات شما ميتوانيد خود و ديگران را بعد از زلزله تا رسيدن نيروهای امداد و نجات تا هفتاد و دو ساعت و يا بيشتر در خانه، محل کار و يا اتومبيل خود حفظ کنيد.شما بايد مايحتاج خود را بر اساس تشخيص خود در منزل، محل کار و در اتومبيل شخصيتان آماده نماييد.
وسايل ضروری:
- جعبه کمکهای اوّليه شامل باند و گاز، ابزار استريل، پماد سوختگی، آنتی بيوتيک، آسپرين، يک قيچی کوچک، قطره چشمی، و داروهای مورد نياز که هر کدام از اعضای خانواده بطور معمول در آن استفاده می کنند.
- يک دفتر يادداشت، شامل شماره تلفن های ضروری مراکز امداد و نجات چراغ قوه و باتريهای تازه
- راديوی ترازيستوری با باتری های شارژ شده
- يک کپسول کوچک آتش خاموش کن.
- دستکش ضخيم و کفش سبک.
- وسايل بهداشت فردی مانند حوله، صابون، مسواک، خمير دندان، پودر شوينده، دستمال.
- انبردست و پيچ گوشتی، بيل و يک کلنگ کوچک.
- حداقل 4 ليتر آب برای هرکدام از افراد در يک ظرف نشکن ذخيره کنيد. ظرفها بايد بصورت مرتب از نظر تازگی و سلامت کنترل شده و تعويض شوند.
- مواد غذايی، شامل برای سه روز بر اساس تعداد اعضای خانواده مانند غذاهای کنسروی، کمپوت، بيسکويت، آب نبات و غيره.
توصيه های ايمنی قبل از وقوع زلزله در ساختمانهای اداری:
1) در صورتی که ساختمان اداری شما بدون مقاومت لازم در مقابل زلزله های شديد ميباشد با همکاری مشاوران و افراد خبره برای مقاوم سازی اين ساختمانها اقدام نماييد.
2) قطعات دکوراسيون در سقف اتاقها را مورد بررسی قرار دهيد و در صورت نياز آنها را تعمير کنيد.
3) لامپهای مهتابی (فلورسنت) در سقف اتاقها بايد در محل خود کاملا محکم بسته شده و توسط دو سيم در دو انتها مهار شوند.
4) چراغها بايد بصورت کاملا مطمئن به سقف متصل شوند.
5) برای جلوگيری از افتادن کانالهای تهويه هوا، اين قطعات بايد در محل خود به طرز صحيحی مهار شوند.
6) بلندگوها که در قسمتهای مختلف راهروها نصب شده اند، بايد محکم بسته شوند تا تکانهای آنها به هنگام زلزله کاهش يابد. چرا که وجود آنها در ساختمان ضروری است. ( برای ارسال پيامهای ضروری).
7) محل قرار دادن سيستم های مخابراتی و ارتباطی بايد بدقت بررسی شود و از ايمنی آنها اطمينان حاصل گردد.
8) برقراری سيستم ارتباطی داخل ساختمان از طريق تلفنهای بيسيم و قابل حمل در هر قسمت عمل جمع آوری اطلاعات از افراد و وضعيت محل را به راحتی امکان پذير مي سازد.
9) کپسولهای آتشنشانی به همراه راهنمای استفاده از آنها در فواصل معينی قرار دهيد و کارمندان را از محل و نحوه استفاده ازآنها آگاه سازيد.
10) مکانهای آسيب پذير داخل ساختمان از قبيل آزمايشگاهها و کارگاهها را شناسايی کرده و آنها را ايمن نموده و اشياء را در محل خود ثابت نماييد.
11) در تمام طبقات و اتاقها ليست اسامی کارمندان را تهيّه نماييد.
12) نقشه ای از تمام مکانهای مهم، اتاقها، راهروها، راه پله ها و موقعيت انبارها تهيّه نماييد.
13) ليستی از تمام دارايی ها و وسايل قسمتهای مختلف برای برآورد خرابی های احتمالی پس از زلزله تهيّه نماييد.
14) ليستی از شماره تلفنهای ضروری شامل آتش نشانی، بيمارستانها و درمانگاهها تهيه نماييد.
15) با همکاری کارمندان در بخشهای مختلف تجهيزات اداری حجميم مانند کامپيوترها و دستگاههای کپی را با بستهای فلزی و يا کمربندهايی ببنديد، چرا که احتمال جابجايی آنها بهنگام زلزله وجود دارد و ممکن است باعث انسداد دربها و راههای خروجی شوند.
16) با همکاری کارمندان قفسه ها، فايلها و کتابخانه ها را بصورت مناسبی به ديوار متصل نماييد.
17) اشياء سنگين را در قفسه های بايگانی قرار ندهيد چرا که احتمال سقوط آنه وجود دارد.
18) از کارمندان بخواهيد که ميزهای کار خود را در کنار پنجره ها و يا زير لامپها و اشياء آويزان قرار ندهند.
19) پارتيشن ها را در مکان خود با بست فلزی ببنديد.
20) مطمئن شويد که کارمندان درب فايلها را وقتی که استفاده نميکنند، قفل کنند.
21) با هم همکاری نماييد، اشيايی مانند آبگرم کن که احتمال اشتعال آنها وجود دارد را کنترل نماييد.
22) بايگانی و انبار نقاطی هستند که بدليل وجود اشياء قابل اشتعال در آنها مستعد آتشسوزی بعد از زلزله شديد هستند.
23) سعی نماييد مواد قابل اشتعال مانند روغن و گاز را از وسايلی مانند کاغذ، کيسه پلاستيکی و کارتن ها دور نگه داريد و اقدامات احتياطی در مقابل آتشسوزی را در اين مکانها انجام دهيد و نيز تجهيزان اتفاء حريق در جنب آنها نصب نماييد. از آنجا که آزمايشگاه محل نگهداری مواد خطرناک و قابل اشتعال است، لازم است که توصيه های ايمنی را مانند بايگانيها و انبارها در آزمايشگاه هم در نظر بگيريد. همچنين حتما مواد آزمايشگاهی خطرناک و قابل اشتعال را در ظروف پلاستيکی و نشکن قرار دهيد.
وظایف کارمندان:
1) همه کارمندان بايد طراحی راههای فرار در اداره خود را مطالعه کنند.
2) وقتی که وارد اتاقی ميشوند بايد تمام راههای فرار، محل کپسول آتش خاموش کن و همچنين جعبه کمکهای اوّليه را کاملا بدانند.
3) وقتی از يک بخش به بخش ديگری منتقل ميشوند بايد پله ها و پله های اضطراری را بشناسند.
4) کارمندان بايد وسايل شخصی و ضروری خود را به همراه يک جفت کفش در يک جعبه جداگانه، درداخل کمد خود قرار دهند تا به آسانی به آن دسترسی داشته باشند.
5) تمام شماره تلفنهای ضروری را روی يک کارت همواره در کيف پول خود داشته باشند.
6) زير ميز هميشه بايد يک مکان مشخص (180 سانتيمتر مربع) برای لحظه خطر وجود داشته باشد.
نکات بسيار مهم :
1) آموزشهای ضروری کمکهای اوليه با همکاری هلال احمر.
2) تشويق کارمندان به شناخت دقيق کليه مکانهای ساختمان، مخصوصا مکانهای ناامن و راههای اضطراری.
3) آموزش استفاده از آتش خاموش کن به کارمندان و نحوه خاموش کردن آتش با آنها.
4) آگاه کردن کارمندان از محل تجهيزات آب، گاز، و الکتريسيته برای قطع جريان آنها در مواقع ضروری.